Санамышлар
Санамышлар хәзерге көндә дә киң кулланылышта. Балалар бигрәк дә уен-көлке, юморга тартымрак санамышларны яраталар һәм еш кына аларны күңел күтәрү өчен генә дә сөйләп йөриләр.
Мактанчыкка — буш капчык
Арыш-бодай игәбез,
Аны болай бүләбез:
Тигез, уңган, таза, нык,
Таза ныкка — биш капчык.
Ялкау, чытык, мактанчык,
Мактанчыкка — буш капчык.
Буш капчык, уеннан чык.
***
Ата каз
Ыргадан, мыргадан,
Мәче йөри колгадан.
Мәче түгел, ата каз,
Ата казның башы таз.
***
Каенда карга
Каенда — карга,
Имәндә — чыпчык,
Җирдә — елан,
Һавада — кош,
Бар син оч!
***
Өйгә кергән бер чыпчык,
Очып йөри чык-чырык.
– Чыпчык, чыпчык, син чыпчык!
Атлап түгел, очып чык!
***
Тор, тор, тургай,
Таң ата бугай,
Тургай, чыпчык,
Син кал, бу чык!
***
Аладан, боладан,
Песи бара колгадан.
Песи түгел, ата каз,
Ата каздан тизрәк кач!
***
Җыелганнар кошкайлар,
Безнең нәни дускайлар.
Песнәк, чәүкә, саескан,
Күгәрчен артка поскан.
Син, карга, син, чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык.
***
Әке-пәке-эремчек
Син калып тор, ә бу чык.
***
Әлчи, бәлчи,
Әни күлмәк үлчи
Үлчи торгач җитмәде,
Кисә торгач бетмәде.
Чәүкә, чыпчык,
Син кал, бу – чык!
***
Әлчи, бәлчи,
Әни миңа күлмәк үлчи.
Әнә тора бер чыпчык,
Менә тора бер чыпчык,
Артык булсаң, очып чык.
***
Ыргада, мыргада
Мәче йөри елгада.
Эремчек, төн чык,
Син кал, бу чык.
***
Песи-песи поскан
Ике күзен кыскан,
Кысса, безне тота алмый,
Тотар иде – җитә алмый.
Пес-пес-пес.
***
Бер мәк, ун уймак,
Табада коймак,
Мичтә бәлеш, ал да ябыш.
Чүрәкәй үрдәк,
Чум да чык.
***
Мияу, мияу мышлаган,
Мич башында кышлаган.
Бүген тычкан тотмаган,
Тотар иде йоклаган.
***
Саескандай чайкалып,
Мин йөримен өй саклап.
Каздай булып, кыйгаклап,
Сиңа тиям, син әбәк!
***
Ары алачык, бире алачык,
Кыр капкасы шыр ачык.
Игер чык, бире чык,
Син дә торма, йөгереп чык.
***
Ыргадан-мыргадан
Мәче йөри колгадан.
Мәче түгел ата каз,
Ата казның башы таз.
Сыртыңа төшкәнче таш
Тизрәк моннан чыгып кач!
***
Бер, ике, өч, дүрт, биш,
Алты, җиде, сигез, тугыз, ун.
Байлар кия кызыл тун.
Кызыл тунның бәясе –
Йөз дә кырык сигез сум.
***
Саесканның койрыгы
Саный китсәң – унике,
Сыңар аяк, сыңар чык,
Син калып тор, ә син чык!
***
Елгада бар бер басма:
Син анда ялгыш басма.
Әгәр бассаң китереп,
Кырыйга чык сикереп.
***
Гөр-гөр гөлдер бу,
Гөрләр күгәрчендер бу.
Карыйк-карыйк каргалар,
Шыгырдаган арбалар.
Торыйк-торыйк торналар,
Тау башында юргалар.
Чут-чут сандугач,
Тәрәзәдә карлыгач.
Чырык-чырык куар чыпчык
Тәрәзәдән очып чык!
***
Уннан уймак,
Табада коймак,
Мичтә бәлеш,
Ал да ябыш.
Чүрәкәй үрдәк,
Чум да чык!
***
Берәм, берәм, берәмләп,
Әби йөри кеше әрләп.
Кәҗәләрен кешәнләп
Бабай бара басуга,
Сулга карый ун агай,
Уңга карый ун агай;
Бар чыгып кит син, агай!
***
Кыш китте, яз килде,
Үрдәк белән каз килде
Тау башлары ачылды,
Ак ташлары чәчелде.
Сайрыйлар тургайлар,
Шалтырыйлар сабаннар.
Моңая сыерчык,
Җыр җырлый чыпчык,
Син тор, бу чык!
***
Каенда — карга,
Имәндә— чыпчык,
Җирдә — елан,
Һавада — кош,
Бар син оч!
***
Элеш, мәлеш,
Мичтә бәлеш.
Казанда ит,
Аша да кит.
***
Бер тай, ике тай, өч тай, дүрт тай, биш тай, алты тай, җиде тай, сигез тай, тугыз тай, ун тай — чыгып тай!
***
Бер чыпчык, ике чыпчык, өч чыпчык, дүрт чыпчык, биш чыпчык, алты чыпчык, җиде чыпчык, сигез чыпчык, тугыз
чыпчык, ун чыпчык — очып чык!